Từ lâu, món chả cá Phan Thiết đã nổi tiếng và có ấn tượng trong lòng nhiều khách du lịch gần xa, sau mỗi chuyến du lịch du khách không quên khi ghé vào chợ Phan Thiết, món quà đầu tiên mà họ muốn mua về biếu người thân và bạn bè không gì khác hơn là “cục chả cá”.
Thực ra món chả cá không phải chỉ riêng Phan Thiết mới có. Nó là món ăn khá phổ biến; và được nhiều người biết đến. Chả cá mỗi nơi đều có hương vị riêng.
Phan Thiết có bờ biển trải dài với nguồn thủy hải sản phong phú. Do đó chả cá luôn được làm từ những con cá tươi ngon nhất. Đó cũng là lý do vì sao chả cá Phan Thiết lại có vị thơm ngon hơn những nơi khác.
Nếu như chả cá Quy Nhơn, Bình Định nổi tiếng bởi độ dai, ngọt hấp dẫn, thì chả cá Phan Thiết cũng không chịu thua kém; với người sành ăn thì dù chỉ gắp một miếng nhỏ cũng phân biệt được đâu là chả cá của vùng miền nào; qua mùi thơm đặc trưng của nó.
Mục lục
Chả cá Phan Thiết
Ở mỗi địa phương trên đất nước, cách làm chả cá lại có phần khác nhau; do đó hương vị cũng mang những nét đặc trưng khác biệt. Với đặc trưng của ẩm thực Phan Thiết, chả cá được tinh chế theo công thức gia truyền, do đó; chỉ có những gia đình trải qua nhiều đời gắn bó với nghề này mới nắm được bí kíp để tạo ra bánh chả cá thơm ngon; có mùi vị khác biệt.
Có lẽ, vì lợi thế địa phận tiếp giáp với biển; quanh năm luôn có nguồn thủy hải sản phong phú nên chả cá Phan Thiết luôn được làm từ những loại cá tươi ngon nhất. Cùng là chả cá, nhưng có đến dăm bảy loại khác nhau: chả cá thu dai ngon thơm phức; chả cá thác lác ngọt thịt đậm đà; chả cá mối lại mang vị thơm phưng phức cực kì đặc trưng. Lựa chọn loại chả cá nào để chế biến còn phụ thuộc vào mục đích của người nấu.
Cách làm chả cá
Khi làm chả cá, trước tiên phải chọn những con cá tươi ngon; và dày mình nhất (để đảm bảo phần thịt nhiều). Sau khi làm sạch và lọc bỏ hết phần xương, người chế biến chỉ giữ lại phần thịt cá; và đem cắt nhỏ; sau đó trộn ướp với gia vị gồm tiêu, hành, mắm; muối, bột ngọt, ớt… rồi giã nhuyễn trong cối đá.
Công đoạn giã thịt để làm chả cực kì quan trọng, nhát giã càng mạnh và càng dứt khoát thì thịt càng nhuyễn; chả càng dai và thấm đều gia vị. Ngày nay, mặc dù đã có cối xay hỗ trợ việc làm chả nhưng việc chế biến theo phương pháp truyền thống vẫn tạo nhiều cảm hứng với đầu bếp nhất. Hơn thế nữa, thịt cá sau khi được giã nhuyễn trong cối đá sẽ giữ được mùi thơm rất đặc trưng khi nấu chín.
Ở miền biển Phan Thiết, hầu hết người dân đều biết cách làm chả cá. Những khi được mùa cá; tiêu thụ không hết, ngư dân lại đem về đất liền, công phu chế biến và cất tủ đông để ăn dần. Nếu như chả cá Quy Nhơn; Bình Định nổi tiếng bởi độ dai, ngọt hấp dẫn, thì chả cá Phan Thiết cũng không chịu thua kém, với người sành ăn thì dù chỉ gắp một miếng nhỏ cũng phân biệt được đâu là chả cá của vùng miền nào, qua mùi thơm đặc trưng của nó. Nếu có dịp đi du lịch Phan Thiết lễ 30/4, 2/9, Tết hay cuối tuần;… nhất định bạn phải thưởng thức qua đặc sản từ biển này nhé!
Các loại chả cá
Chả cá làm từ cá thu
Giá cả: 320.000đ/kg
Trong các loại chả cá, chả cá thu là loại có giá thành đắt đỏ nhất. Bởi lẽ, thịt cá thu luôn có sự vượt trội về chất lượng và giá trị dinh dưỡng.
Cá thu sau khi được làm sạch, sẽ được đem lọc thịt; bỏ xương và giã nhuyễn, sau đó tẩm đều với gia vị. Điểm khác biệt khi chế biến của người dân Phan Thiết chính là không lạm dụng quá nhiều mắm; muối và chất điều vị. Chỉ cần thêm vào một chút mắm và bột ngọt; tiêu để miếng chả vẫn giữ được mùi thơm đặc trưng của cá thu.
Chả cá thu khi còn sống sẽ có màu hồng nhạt, lấy tay đụng vào sẽ cảm nhận được sự đàn hồi nhẹ do thịt cá đã được giã nhuyễn. Khi ăn, chả cá thu sẽ có vị ngọt đậm đà và dai, không bị bở, sệt. Khi chế biến các món ăn, chả cá thu vẫn là lựa chọn ưu tiên hàng đầu để tạo ra những món ăn ngon. Tuy nhiên, vì có giá thành khá cao nên người ta thường chọn thêm một số loại chả khác như chả cá thác lác, chả cá mối…
Chả cá làm từ cá mối
Giá cả: 240.000đ/kg.
Cá mối là loại cá có thân hình dài và dẹp. Khi làm chả cá mối; người ta phải công phu lóc từng miếng thịt ở hai bên thân cá để làm chả. Cá mối có thịt khá chắc và thơm, so với cá thu, mặc dù giá thành rẻ hơn nhưng chất lượng vẫn không chênh lệch nhiều.
Chả cá mối thường được dùng để chế biến các món như bún chả cá; chả cá chiên xù… Đây cũng là loại cá được các nhà hàng, quán ăn sử dụng phổ biến nhất vì chất lượng tốt, giá thành cũng không quá đắt.
>>> Xem thêm các bài viết về Ẩm thực miền Trung
Chả cá làm từ cá thác lác
- Giá cả: 180.000đ/kg
Chả cá thác lác có màu đậm hơn so với chả cá thu và cá mối. Khi ăn; chả khá bùi và ngọt, có mùi thơm đặc trưng. Tuy nhiên, so với chả cá thu và chả cá mối, cá thác lác vẫn thua thiệt hơn một chút về độ dai thịt và đậm đà hương vị.
Muốn làm chả cá thác lác ngon, người mua sẽ phải chọn những con còn tươi; thân cứng và thịt chắc. Sau khi bỏ xương lấy thịt và giã nhuyễn, tẩm ướt gia vị là đã tạo ra được những miếng chả cá thơm ngon. Chả cá thác lác vốn có nguồn gốc xuất phát từ xứ Huế; nhưng về sau được người dân Phan Thiết tiếp nhận; và chế biến theo phong cách riêng của mình.
Chả cá làm từ basa
Giá cả: 70.000đ/kg.
Đây là loại chả cá rẻ nhất trong các loại chả cá Phan Thiết. Chả cá basa khá mềm và nhạt màu; dường như có màu trắng sữa đục. Khi ăn, chả khá ngọt và đậm đà, nhưng quá trình chế biến chả cá basa thành các món ăn lại khá khó vì chả không được dai; hơi mềm nên khó tạo hình và kết dính.
Tuy nhiên, nếu muốn tìm một loại chả cá có giá thành cạnh tranh nhất thì chả cá basa chính là câu trả lời dành cho bạn.
Những món ăn ngon đi đôi với chả cá
Bánh canh chả cá
Bánh canh chả cá Phan Thiết từ lâu đã trở thành đặc sản của người dân địa phương. Sợi bánh canh được làm từ bột gạo; sắc nhỏ và dùng chung với nồi nước lèo thơm ngon từ chả cá.
Thưởng thức bánh canh chả cá Phan Thiết; gây ấn tượng đặc biệt với thực khách chính là mùi vị đặc trưng của chả cá. Húp một miếng nước đậm đà hương vị; sau đó chấm miếng chả cá vào mắm rồi thưởng thức, thịt cá dai và mịn; mùi vị lại cuốn hút đặc trưng tan dần trong miệng rất đặc biệt.
Khi đi du lịch Phan Thiết, Mũi Né; không quá ngạc nhiên khi có khá nhiều hàng quán trên đường bày bán món ăn đặc sản này: bánh canh chả cá.
Bún chả cá
Nếu như hương vị của bánh canh chả cá chủ yếu được đánh giá qua miếng chả và sợi bánh canh thì với bún chả cá, người ta chủ yếu thưởng thức dựa vào hương vị của nồi nước lèo.
Một tô bún chả cá ngon phải có nước dùng đậm đà thơm ngon; trong đó phải hòa trộn được mùi thơm của chả cá; vị ngọt của xương, thịt và sự kích thích từ cà chua, dứa; rau thơm. Khi thưởng thức bún chả cá, người ăn nên từ từ húp nước trước, sau đó mới thưởng thức chả; và các món đi kèm khác.
Chả cá kho với tiêu
Chả cá kho tiêu là món khá phổ biến và dễ làm. Chả để kho phải là loại chả đã chiên sẵn; bọc một lớp vàng ươm bên ngoài. Sau khi làm nóng dầu, người nấu cho chả cá vào và nêm nếm thêm tiêu; đường và bột ngọt cho vừa ăn.
Tuy nhiên, để món ăn này đạt độ ngon nhất; người ta khuyên rằng nên kho chả với nước mắm Phan Thiết chính hiệu. Khi ăn, chả sẽ thơm và đậm đà chứ không quá mặn. Tiêu để nấu cũng phải là loại tiêu sọ to và chắc, mang đến vị cay; the đặc trưng cho món ăn.
Bánh mì chả cá
Ở Sài Gòn, thỉnh thoảng người ta vẫn nhìn thấy những xe bánh mì chả cá to đùng với nhiều thực khách vây quanh vì độ hấp dẫn khó cưỡng của nó. Thực chất; bánh mì chả cá lại có nguồn gốc xuất phát từ Phan Thiết.
Chả cá để làm bánh mì là loại chả chiên sẵn, có hình dạng dài như ngón tay. Chả được nêm vừa phải; không quá mặn vì còn được chan thêm nước tương của bánh mì. Sau khi xẻ ổ bánh mì; người bán khéo léo xếp đầy chả cá vào bên trong, bỏ thêm dưa chua; rau hành và ớt, dưa leo, sau đó chan nước sốt lên trên rồi xịt tương ớt và là đã ra thành phẩm nhỏ nhắn nhưng “vạn người mê”.
Món ăn này có giá thành khá rẻ, mỗi ổ bánh mì chả cá được bán ra với giá từ 10 – 25.000đ; tùy vào địa điểm bán.
Chả cá chiên xù
Những ngày tụ họp bạn bè, có đĩa chả cá chiên xù chấm với tương ớt thì không gì ngon bằng. Chả cá thác lác hoặc chả cá mối chiên xù là ngon nhất. Bởi thịt cá vừa dai và ngọt, sau khi chiên sẽ vẫn giữ nguyên được vị thơm đặc trưng.
Bột chiên xù phải chọn loại bột giòn, phủ đều lên miếng chả cá. Đợi cho dầu thật sôi rồi thả miếng chả cá vào, chờ cho đến khi miếng chả chuyến sang màu vàng thì với ra, để một lát rồi thưởng thức.
Ở các quán ăn ngon ở Phan Thiết, Mũi Né, món chả cá chiên xù xuất hiện khá nhiều trong thực đơn với mức giá mềm, từ 50.000đ – 60.000đ/ đĩa.
Cá viên chiên
Ở Sài Gòn, Hà Nội hay bất kì tỉnh thành nào bạn cũng có thể được nhìn thấy những xe cá viên chiên được đẩy bán rong khắp các con đường. Nhưng ở Phan Thiết, đây mới chính là quê hương xứ sở của món ăn dân dã này.
Từ khắp các quán nhậu quanh bờ kè Cà Ty đến khu vực đồi cát, cá viên chiên được xâu thành từng xiên nhỏ rồi chiên vàng ruộm, được thưởng thức khi còn nóng hổi. Xịt một lớp tương ớt đỏ lên trên rồi cắn từng viên chả cá nhai trong miệng khi còn nóng; cảm giác cực kì thú vị.
Có một số người chế biến cầu kì hơn thì tương để chấm cá viên chiên sẽ được trộn chung với tỏi ớt. Khi ăn; vừa cảm nhận được cái nóng giòn, dai dai của chả, vừa hít hà vì vị cay thơm của xả ớt.
Chả cá Phan Thiết – món ăn vốn dĩ giản dị nhưng lại làm nên thương hiệu của vùng đất biển. Có đi đâu; về đâu, người Phan Thiết cũng không thể nào quên được hương vị của những món ăn được chế biến từ chính nó. YHG cám ơn bạn đã đọc.
Nguồn: bazantravel.com
