Bước sang mùa mưa nhiều, nóng ẩm, tình trạng muỗi vằn xuất hiện ở rất nhiều nơi làm dấy lên lo ngại của nhiều người về dịch sốt xuất huyết sẽ quay trở lại bất cứ lúc nào. Vấn đề chăm sóc sức khoẻ và chế độ ăn uống cho người mắc sốt xuất huyết đặc biệt quan trọng. Vậy người mắc bệnh sốt xuất huyết nên ăn gì và cần lưu ý những điều gì?
Mục lục
Khái niệm về sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết là một căn bệnh truyền nhiễm gây ra bởi virus Dengue, trong đó muỗi vằn đóng vai trò là vật trung gian lây truyền bệnh thông qua việc đốt người. Loài muỗi này sẽ hút máu người bệnh nhiễm virus Dengue; sau đó truyền sang cho người lành không mắc bệnh. Do vậy, một trong những cách giúp ngăn chặn dịch sốt xuất huyết đó là tiêu diệt muỗi vằn.
Người bị nhiễm sốt xuất huyết thường có các triệu chứng như sốt cao; đau nhức cơ thể, phát ban,… Nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách, bệnh nhân sẽ chuyển biến nặng gây nên xuất huyết trong; đi ngoài ra máu, huyết áp giảm, sốc phản vệ và có thể bị tử vong chỉ trong thời gian ngắn.
Bệnh có thể làm xuất hiện các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng nếu không điều trị kịp thời. Vậy cần làm làm gì khi bị sốt xuất huyết?
Tham khảo thêm dinh dưỡng về bệnh lý để chăm sóc người bệnh hiệu quả hơn nhé!
Hướng dẫn cách chăm sóc người bệnh khi bị sốt xuất huyết
Hạ sốt bằng thuốc đúng cách
Cách giảm thân nhiệt nhanh chóng nhất là dùng thuốc hạ sốt. Theo các bác sĩ; người bị sốt quá 39ºC có thể sử dụng paracetamol (Hapacol) để hạ sốt. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý liều lượng thuốc khi cho trẻ nhỏ dùng (10 – 15mg/kg cân nặng).
Bạn có thể dùng thuốc hạ sốt nhiều lần trong ngày nếu cần thiết. Mỗi lần uống thuốc nên cách nhau khoảng 4 – 6 giờ. Mặt khác, nếu không muốn bị ngộ độc thuốc; bạn chỉ nên dùng paracetamol ít hơn năm lần trong cùng một ngày.
Một lưu ý khác bạn cần nhớ là không sử dụng những loại thuốc hạ sốt khác như aspirin, ibuprofen… khi bị sốt xuất huyết. Các loại này có nguy cơ khiến những triệu chứng sốt xuất huyết còn lại như đau đầu; nhức mỏi cơ thể, buồn nôn… trở nặng.
Giảm thân nhiệt cơ thể
Ngoài việc uống thuốc hạ sốt; bạn còn có thể áp dụng thêm một số biện pháp khắc phục khác, ví dụ như:
Chườm khăn mát lên trán. Lưu ý không dùng nước đá hoặc nước lạnh.
Lau người bằng nước ấm.
Nhiều bạn chọn giải pháp đi tắm để giải tỏa đi nhu cầu vệ sinh cá nhân vì khi bị bệnh; bạn sẽ cảm thấy khó chịu, bứt rứt, mồ hôi tuôn ra nhiều hơn. Nhưng thật sự cần lưu ý vì việc này sẽ làm bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Không nên tự ý truyền dịch tại nhà vì dễ dẫn đến hiện tượng phù nề; suy hô hấp làm bệnh trở nên nguy hiểm hơn. Ngoài ra nên mặc đồ thoáng mát, mỏng, chườm khăn thấm nước vào trán, bẹn, nách… Lưu ý nên chườm nước ấm hay nước có nhiệt độ thường, tránh dùng nước đá gây co mạch.
Bổ sung dinh dưỡng
Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng đầy đủ; đảm bảo cho người bệnh đầy đủ chất, cân đối 4 nhóm chất đường, bột, đạm, béo; không nên kiêng khem dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng.
Nếu đối tượng sốt xuất huyết là trẻ em, bạn có thể chia nhỏ bữa, điều này giúp bé có thể vừa nhận đủ chất và ngon miệng hơn. Nếu bé còn bú mẹ, bạn nên cho bé bú sữa nhiều hơn để đề đề phòng tình trạng mất nước.
Uống đủ nước
Sốt xuất huyết có khả năng thúc đẩy quá trình bay hơi nước trong cơ thể diễn ra nhanh hơn. Từ đó, bạn sẽ có nguy cơ rơi vào trạng thái mất nước. Nhằm khắc phục vấn đề này; bác sĩ khuyến nghị người bệnh nên chú trọng việc bổ sung nước cho cơ thể, bao gồm:
Bé từ năm tuổi trở xuống: uống 0,5 – 1 lít nước trong một ngày.
Trẻ lớn hơn năm tuổi: cố gắng tiêu thụ 1,5 – 2,5 lít chất lỏng trong ngày.
Người trưởng thành: 2,5 – 3 lít nước là lượng chất lỏng một người cần bổ sung mỗi ngày trong thời gian phát sốt.
Nước lọc đã đun sôi và để nguội luôn là lựa chọn hàng đầu trong mọi tình huống. Mặt khác, bạn còn có thể chọn uống nước bổ sung ion để phòng ngừa tình trạng rối loạn điện giải. Ngoài ra, một số lựa chọn sau đây cũng có khả năng khắc phục tình trạng mất nước; bao gồm:
– Uống nước ép trái cây
– Dùng thức ăn loãng, dễ nuốt như súp, sữa, cháo…
Kèm theo nên uống thêm nước hoa quả như nước cam, chanh, bưởi, dừa… Những loại hoa quả chứa vitamin C và khoáng chất, tăng sức đề kháng; bổ sung sức mạnh cho thành mạch máu; từ đó bệnh sẽ từ từ thuyên giảm.
– Cho trẻ ăn bù sau khi hết bệnh
– Sau khi trẻ khỏi bệnh sốt xuất huyết; bố mẹ nên cho trẻ ăn uống điều độ và ăn bù nhằm bổ sung dinh dưỡng trong khoảng thời gian bé bị ốm; hạn chế để bé bị sụt cân dẫn đến suy dinh dưỡng. Theo đó, bố mẹ cần kiên trì nấu ăn ngon cho trẻ và ưu tiên các loại đồ ăn giàu vitamin D, A, kẽm, sắt, khoáng chất và các loại hoa quả giàu vitamin.
Nhập viện khi có triệu chứng nặng
Các phương pháp trên chỉ phù hợp với xuất xuất huyết nhẹ; vậy nên làm gì khi bị sốt xuất huyết nặng?
Khoảng 1 trong 20 người mắc bệnh sốt xuất huyết sẽ bị sốt xuất huyết nặng. Sốt xuất huyết nặng là một dạng bệnh nghiêm trọng hơn sốt xuất huyết thông thường vì có thể dẫn đến sốc; chảy máu trong và thậm chí tử vong. Các dấu hiệu cho thấy bạn cần đưa người bệnh đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất bao gồm:
– Đau bụng dữ dội.
– Nôn (ít nhất 3 lần trong 24 giờ).
– Chảy máu mũi hoặc nướu.
– Nôn ra máu, hoặc máu trong phân.
– Cảm thấy mệt mỏi, bồn chồn hoặc cáu kỉnh.
Thực phẩm nên ăn khi bị sốt xuất huyết
Lá đu đủ
Các bác sĩ và chuyên gia trên thế giới đã công nhận rằng lá đu đủ là một loại thực phẩm tốt cho người bệnh sốt xuất huyết. Bạn chỉ cần lấy 2 lá đu đủ tươi; nghiền nát và ép lấy nước để dùng.
Người bệnh nên uống 2 muỗng nước ép lá đu đủ mỗi ngày vào buổi sáng hoặc tối. Chiết xuất từ lá đu đủ giúp làm tăng số lượng tiểu cầu. Cách này được xem là biện pháp tốt nhất giúp điều trị sốt xuất huyết tại nhà.
Cam
Một trong những loại trái cây mà người bệnh sốt xuất huyết nên ăn đó là cam. Nước cam chứa nhiều vitamin và bổ sung năng lượng cho cơ thể. Ngoài ra, nước cam còn có lợi cho hệ tiêu hóa, làm tăng lượng nước tiểu và thúc đẩy các kháng thể để cơ thể phục hồi nhanh hơn.
Cháo
Cháo hay thực phẩm được xay nhuyễn thường được gợi ý cho người bị sốt xuất huyết. Lý do là vì chúng dễ nuốt hơn thực phẩm bình thường, dễ tiêu hóa và giúp cung cấp năng lượng cho người bệnh.
Nước chanh
Nước chanh giúp loại bỏ các độc tố từ virus sốt xuất huyết ra khỏi cơ thể qua đường nước tiểu. Hơn thế nữa, người bệnh sốt xuất huyết thường không được ăn thức ăn có nhiều dầu mỡ hay có vị cay và điều này gây ảnh hưởng đến vị giác. Bạn có thể cảm thấy nhạt miệng và thèm ăn gì đó. Lúc này, nước chanh là một lựa chọn hoàn hảo.
Nước dừa
Nước dừa giúp bổ sung chất điện giải và nhiều chất khoáng vi lượng khác cho cơ thể bị mất nước do sốt xuất huyết. Do đó, bác sĩ thường khuyến khích người bệnh nên uống nhiều nước dừa trong quá trình điều trị và hồi phục sau khi mắc bệnh.
Nước ép rau củ hoặc trái cây
Một số thực phẩm có chứa nhiều khoáng chất và vitamin thiết yếu, giúp tăng cường khả năng miễn dịch cho người bệnh sốt xuất huyết, chẳng hạn như:
– Dưa chuột
– Rau có lá màu xanh
– Cà rốt
Bạn có thể ép các thực phẩm này và lấy nước uống để hỗ trợ chữa trị các triệu chứng sốt xuất huyết. Ngoài ra, nước ép từ các loại trái cây như ổi, cam, dâu, kiwi hay dứa cũng kích thích cơ thể tăng sản xuất các tế bào lympho chống lại virus. Vậy nên, người bệnh sốt xuất huyết nên bổ sung nước ép rau củ hoặc trái cây vào chế độ ăn hàng ngày.
Thực phẩm giàu protein
Người bệnh nên ăn nhiều thực phẩm giàu protein, chẳng hạn như sữa, trứng và các sản phẩm từ sữa. Bạn nên phân chia chúng một cách hợp lý vào các bữa ăn. Cá và thịt gà cũng là những thực phẩm tốt cho người bệnh sốt xuất huyết bởi những thực phẩm này có khả năng tăng cường sức khỏe, từ đó giúp đánh bại virus sốt xuất huyết.
Súp lơ xanh
Súp lơ xanh, hay bông cải xanh, là một nguồn bổ sung vitamin K tuyệt vời, giúp tái tạo tiểu cầu.Nếu lượng tiểu cầu trong máu bị giảm xuống thấp, bạn nên ăn súp lơ xanh hàng ngày. Loại rau này cũng có hàm lượng khoáng chất và chất chống oxy hóa phong phú.
Cải bó xôi
Cải bó xôi là một nguồn thực phẩm giàu axit béo omega-3 và sắt, giúp cải thiện hệ thống miễn dịch. Việc ăn rau cải bó xôi hàng ngày là một cách hiệu quả để tăng số lượng tiểu cầu.
Người bệnh xuất huyết nên kiêng gì?
Bên cạnh những thực phẩm giúp ích cho người bệnh sốt xuất huyết, có một vài thực phẩm mà bạn nên kiêng trong thời gian nhiễm bệnh, chẳng hạn như:
Đồ ăn dầu mỡ
Thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn chiên xào nhiều dầu mỡ hay đồ ăn cay. Đây là những thực phẩm bạn nên kiêng ăn hoàn toàn.
Đồ uống ngọt
Không nên uống soda, mật ong, các loại đường tự nhiên khác để tránh lâu hồi phục vì các tế bào trắng diệt khuẩn bị chậm lại.
Thực phẩm có màu tối
Không nên ăn các màu đỏ, nâu, đen vì sẽ làm bác sĩ khó xác định và chẩn đoán đúng bệnh khi bệnh nhân có bị chảy máu dạ dày khi bị nôn mửa.
Đồ ăn cay nóng
Người bệnh sốt xuất huyết bị thuyên giảm đi sức đề kháng, kèm theo hao hụt khi người bệnh ăn đồ cay, nóng, gừng, mù tạt… điều này sẽ làm nhiệt độ cơ thể tăng cao, ảnh hưởng tới khả năng hồi phục của người bệnh.
Bên cạnh những biện pháp trên, đáp án quan trọng nhất cho vấn đề “nên làm gì khi bị sốt xuất huyết” là quan sát những thay đổi diễn ra trên cơ thể. Việc này có thể giúp bạn sớm phát hiện các triệu chứng nghiêm trọng (chẳng hạn như sốt cao kéo dài, xuất huyết dưới da, buồn nôn và nôn…) và đặc biệt là có phương pháp can thiệp kịp thời.
Tóm lại
Thông qua chế độ ăn uống hợp lý, bệnh nhân sốt xuất huyết có thể cải thiện tình trạng bệnh, đồng thời rút ngắn thời gian mắc bệnh, mau chóng hồi phục và trở về nhịp sinh hoạt bình thường.
Trên đây là phương pháp hạ sốt và dinh dưỡng cho người bệnh sốt xuất huyết. YHG hi vọng sẽ đem đến cho bạn những thông tin hay và bổ ích nhất.
Nguồn: hapacol.vn
